ถึงป่าอิสิปตนะ เบญจวัคคีย์เห็นแต่ไกลนัดกันว่า
จะไม่ต้อนรับ แต่แล้วก็กลับใจ
พระพุทธเจ้าเสด็จไปถึงป่าอิสิปตนมฤคทายวันในเย็นวันเดียวกันนั้น ที่ว่านี้ |
ตามวันเวลาที่ระบุไว้ในหนังสือปฐมสมโพธิ |
ขณะนั้นพวกเบญจวัคคีย์ ซึ่งมีโกณฑัญญะเป็นหัวหน้ากำลังสนทนากันอยู่ |
เรื่องที่สนทนากันก็เกี่ยวกับพระพุทธเจ้าโดยตรงว่า นับตั้งแต่ผละหนีจากพระ |
พุทธเจ้ามาก็นานแล้ว ป่านนี้จะประทับอยู่ที่ไหน จะทรงระลึกถึงพวกตนอยู่ |
หรือหาไม่ |
ทันใด เบญจวัคคีย์ทั้ง ๕ คือ โกณฑัญญะ วัปปะ ภัททิยะ อัสสชิ และมหา |
นามะ ก็เห็นพระฉัพพรรณรังสีสว่างรุ่งเรืองมาแต่ไกล เมื่อเหลียวแลตามลำ |
แสงพระรัศมี ก็เห็นพระพุทธเจ้ากำลังเสด็จดำเนินมา |
ทั้ง ๕ จึงนัดหมายกันว่าจะไม่รับเสด็จพระพุทธเจ้า และจะไม่ถวายความ |
เคารพ คือจะไม่ลุกขึ้นออกไปรับบาตรและจีวร จะปูแต่อาสนะถวายให้ |
ประทับนั่ง จะไม่ถวายบังคม แต่ต่างจะนั่งอยู่เฉย ๆ ทำเป็นไม่รู้ ไม่สนใจว่า |
พระพุทธเจ้าเสด็จมา |
แต่ครั้นพอพระพุทธเจ้าเสด็จมาถึงจริง เบญจวัคคีย์ทั้งหมดต่างลืมนัดหมาย |
กันเสียสิ้น เพราะต่างก็ลุกขึ้นรับเสด็จ ถวายบังคม และรับบาตรและจีวรด้วย |
ความเคารพอย่างแต่ก่อนเคยทำมาผิดแต่ว่าเวลาทั้ง ๕ กราบทูลพระพุทธ |
เจ้านั้นได้ใช้ถ้อยคำที่พวกตนไม่เคยใช้มาก่อนเท่านั้น |
เบญจวัคคีย์ใช้โวหารเรียกพระพุทธเจ้าว่า 'อาวุโส โคดม' คำท้ายคือ โคดม |
หมายถึงชื่อตระกูลของพระพุทธเจ้า ส่วน อาวุโส เป็นคำเดียวกับที่คนไทย |
เรานำมาใช้ในภาษาไทย ผิดแต่หมายต่างกันในทางตรงกันข้าม ภาษาไทย |
ใช้และหมายกับผู้สูงอายุและคุณวุฒิ แต่ภาษาบาลีใช้เรียกบุคคลผู้อ่อนทั้ง |
วัยและวุฒิ คือเป็นคำที่ผู้ใหญ่ใช้เรียกผู้น้อย 'อาวุโส' จึงเท่ากับคำว่า 'คุณ' |
ในภาษาไทย |
พระพุทธเจ้าตรัสเตือนสติเบญจวัคคีย์ว่า เคยใช้โวหารนี้กับพระองค์มาก่อน |
หรือไม่ เมื่อเบญจวัคคีย์ได้สติ พระพุทธเจ้าจึงตรัสเล่าเรื่องให้ฟังว่าพระองค์ |
ได้บรรลุความเป็นพระพุทธเจ้าแล้วที่เสด็จมาที่นี่ก็เพื่อจะมาแสดงธรรมโปรด |
นั้นเอง |
Copyright © 2002 Mahidol
University All rights reserved. |