Page 23 - MU_8Aug66

August 2023 มหิดลสาร ๒๕๖๖ 23

มีใคริเคริียด จิ�กเทคโนึโลยีบ้�งไหิม?

รศึ.ดร.มนสิกัาร กัาญจนะจิตรา
สถาบันวิจัยปัระชีากัรและสังคม ม.มห็ิดล

จะเริ�มจางไปั ในเม้�อเทีคโนโลยีชี่วยอำานวยความสะดวกั ให็้เรา
สามารถทีำางานได้ทีุกัทีี�ทีุกัเวลา เราจึงเริ�มทีำางานทีุกัทีี�และทีุกัเวลา
ตามไปัด้วย เม้�อกั่อนเราอาจบอกัว่าเดี�ยวพรุ่งนี�ค่อยเข้าไปั
สะสางงานทีี�ทีำางาน แต่เดี�ยวนี�ไม่จำาเปั็นต้องรอถึงวันพรุ่งนี�
เพราะตอนนี�ไม่ว่าเราจะอยู่ทีี�ไห็น เวลาใด เรากั็สามารถทีำางานได้
(ขึ�นกัับความขยันของแต่ละคนด้วย) กัารทีำางานจึงสามารถแทีรกัตัว
เข้าไปัในทีุกัชีั�วขณ์ะของชีีวิต แล้วเชี่นนี� จะเอาเวลาทีี�ไห็นมาพักัผ่อน
ข้อม่ลเยอะเก่นจะรื่ับไหว ยุคดิจิทีัลทีำาให็้คนสามารถเข้าถึง
ข้อมูลทีี�มีอยู่มห็าศึาลได้อย่างง่ายดาย กัารมีข้อมูลย่อมเปั็นสิ�งทีี�ดี
แต่ห็ากัได้รับข้อมูลมากัเกัินไปัอาจนำาไปัสู่ความเครียดได้ ผู้เขียน
นึกัย้อนกัลับไปัชี่วงทีี�เพิ�งมีลูกัคนแรกัด้วยความเปั็นแม่ม้อให็ม่
รื่องศาสัตรื่าจารื่ย์ ดรื่.มนสัิการื่ กาญจนะจิตรื่า
จึงมักัใชี้เวลาศึึกัษาข้อมูลเกัี�ยวกัับกัารเลี�ยงลูกั แต่จำาได้ว่ายิ�งอ่าน
สถาบันวิจัยปัระชีากัรและสังคม ม.มห็ิดล
กัลับยิ�งสับสน (เพราะข้อมูลห็ลายแห็ล่งกั็ขัดแย้งกัันเอง) ยิ�งอ่าน
เทีคโนโลยีเข้ามาข้องเกัี�ยวกัับแทีบทีุกัแง่มุมของชีีวิตพวกัเรา กัลับยิ�งรู้สึกักัดดัน (เพราะข้อมูลทีำาให็้เราเพิ�มความคาดห็วังต่อ
ทีุกัคน เทีคโนโลยีทีำาให็้ชีีวิตเราสะดวกัสบายขึ�นในห็ลายด้าน กัารทีำาห็น้าทีี�แม่ของตัวเอง) และยิ�งอ่านกัลับยิ�งกัังวล (เพราะไปัรับรู้
และยังเปั็นแห็ล่งสร้างความเพลิดเพลินมากัมายให็้กัับเรา ความเสี�ยงโรคภัย ห็ร้อความล่าชี้า
จนตอนนี�นึกัไม่ออกัแล้วว่า จะใชี้ชีีวิตอย่างไรห็ากัขาดเทีคโนโลยีไปั ทีางพัฒนากัารต่างๆ ทีี�เกัิดขึ�นได้)
แต่ในขณ์ะเดียวกััน เทีคโนโลยีกั็มีผลเสียต่อชีีวิตของเรา ห็นึ�งใน ตอนนั�นจึงรู้ซึ�งดีถึงความเครียด
ผลเสียทีี�เกัิดขึ�นกัับชีีวิตทีี�พึ�งพิงเทีคโนโลยีตลอดเวลานั�น ค้อ จากักัารมีข้อมูลทีี�เยอะเกัินไปั
“ความเครื่่ยดจากเทคโนโลย่” ห็ร้อ technostress ทีี�สามารถ กลัวพลาดเหตุการื่ณ์
เกัิดขึ�นได้ห็ากัใชี้เทีคโนโลยีอย่างไร้ข้อจำากััด สิ่ำาคัญ โลกัเรามีเห็ตุกัารณ์์
“ความเครื่่ยดจากเทคโนโลย่” เปั็นความเครียดทีี�อาจเกัิดขึ�น เกัิดขึ�นมากัมายทีุกัวัน ทีุกัชีั�วโมง
กัับผู้ใชี้เทีคโนโลยี โดยเฉพาะอย่างยิ�งจากักัารใชี้โทีรศึัพที์ม้อถ้อทีี� แม้กัระทีั�งทีุกันาทีี กัารคอยเชี็ค
มีกัารเชี้�อมต่อตลอดเวลา เม้�อเรามีเทีคโนโลยีนี�อยู่ในม้อทีำาให็้ ข้อมูลข่าวสารทีำาให็้เรารับรู้ถึงเห็ตุกัารณ์์ต่างๆ ทีี�เกัิดขึ�น
กัารดำาเนินชีีวิตของเราเปัลี�ยนไปั และเกัิดความที้าทีายในกัารบริห็าร ในโลกัและสังคมของเรา รวมทีั�งในสังคมออนไลน์ ทีำาให็้เรารับรู้
จัดกัารกัารใชี้เทีคโนโลยีอย่างเห็มาะสม วันนี�จะขอชีวนผู้อ่าน ความเคล้�อนไห็วของกัลุ่มคนในสังคมของเราตลอดเวลา
มาสำารวจดูว่า เทีคโนโลยีทีำาให็้เกัิดความเครียดอย่างไรได้บ้าง แต่บางครั�งอาจเกัิดความรู้สึกักัลัวตกักัระแสในชี่วงทีี�ไม่ได้เปัิด
เพ้�อระมัดระวังไม่ให็้ตนเองห็ร้อคนรอบข้างเกัิดความเครียด โทีรศึัพที์ม้อถ้อ จนอาจเกัิดความรู้สึกักัระวนกัระวายได้ และนั�น
จากักัารใชี้เทีคโนโลยี เปั็นอีกัสาเห็ตุทีี�เทีคโนโลยีสร้างความเครียดให็้กัับผู้ใชี้ได้
ช่ว่ตท่� “ออนไลน์” (online) ตลอดเวลา เชี้�อว่าผู้อ่านห็ลายคน ทีี�กัล่าวมาข้างต้น เปั็นเพียงบางส่วนทีี�เทีคโนโลยีอาจสร้างให็้
คงเริ�มต้นวันด้วยกัารเอ้�อมไปัห็ยิบโทีรศึัพที์ม้อถ้อตั�งแต่ยังไม่ทีัน เกัิดความเครียดได้ อย่างไรกั็ดี เราอยู่ในยุคดิจิทีัล จึงไม่สามารถ
ลุกัจากัทีี�นอน กัารเริ�มต้นวันด้วยกัารเล่นโทีรศึัพที์ม้อถ้อบางครั�ง ห็ลีกัเลี�ยงกัารใชี้เทีคโนโลยีได้ แต่สิ�งทีี�เราทีำาได้ค้อกัารควบคุม
กั็ทีำาให็้เพลิดเพลิน แต่ห็ลายครั�งกั็สร้างความเครียดให็้ตั�งแต่เชี้า การื่ใช้งานของตนเอง ในแต่ละวัน ลองจัดสิ่รื่รื่เวลาในการื่
คุณ์อาจได้รับอีเมลจากัทีี�ทีำางานทีำาให็้สมองคุณ์เริ�มกัังวลกัับงาน “ออฟไลน์” (offline) บ้าง โดยอาจเริ�มจากักัารวางโทีรศึัพที์
ตั�งแต่ตัวยังอยู่บนเตียงในระห็ว่างวัน โทีรศึัพที์ม้อถ้อของคุณ์กั็ ม้อถ้อไว้ไกัลจากัเตียงนอน เพ้�อจะได้ไม่ห็ยิบโทีรศึัพที์ม้อ
คอยแจ้งเต้อนเม้�อมีข้อความห็ร้ออีเมลให็ม่ ทีำาให็้ชีีวิตในตอนนี� ถ้อเปั็นสิ�งแรกัในตอนเชี้า ห็ร้อวางโทีรศึัพที์ม้อถ้อไว้ห็่างตัว
ของห็ลายคนจึง “ออนไลน์” แทีบตลอดเวลา แม้กัระทีั�งห็ากัมีเวลา เม้�อกัลับถึงบ้านในตอนเย็น เพ้�อเพิ�มเวลาคุณ์ภาพกัับครอบครัว
ส่วนตัวไม่เพียงกัี�นาทีี คนส่วนให็ญ่กั็มักัเล้อกัห็ยิบโทีรศึัพที์ม้อถ้อ ห็ร้อกัารปัิดแจ้งเต้อนต่างๆ เพ้�อไม่มีสิ�งคอยกัระตุ้นให็้ใชี้
Special Article
ขึ�นมา กัารเชี้�อมต่อตลอดเวลาเชี่นนี� ทีำาให็้สมองเราไม่ได้ห็ยุดพักั โทีรศึัพที์ม้อถ้อ และทีี�สำาคัญควรสิ่รื่้างวัฒนธ์รื่รื่มการื่ทำางานท่�
ห็ร้อผ่อนคลาย จึงอาจนำาไปัสู่ความเครียดได้ เคารื่พช�วงเวลาสิ่�วนตัว ไม่ติดต่อเร้�องงานในชี่วงเวลาส่วนตัว
เวลาสิ่�วนตัวหายไป สิ�งทีี�ตามมาจากักัารทีี�ชีีวิต “ออนไลน์” เพียงเที่านี�คุณ์กั็สามารถลดความเครียดจากัเทีคโนโลยีได้
ตลอดเวลา ค้อ เส้นแบ่งระห็ว่างชีีวิตกัารทีำางานและชีีวิตส่วนตัว