Page 10 - MU_8Aug66

10 มหิดลสาร ๒๕๖๖ August 2023

ม.มหิิดลเชิดชูแบบอย่�งอ�จิ�ริย์นึักส่ิ�งแวิดล้อม

คิดค�นเทคโนโลย่ลดภาวะโลกรื่�อน

สัมภาษณ์์ และเขียนข่าวโดย ฐิติรัตน์ เดชีพรห็ม
ขอบคุณ์ภาพจากั MT

ด้วยความพยายามของมนุษย์ ทีำาให็้คำาว่า “เทคโนโลย่” ไม่ได้
จำากััดอยู่ทีี� “สิ่่�งท่�ด่สิุ่ด” มีแต่จะ “ด่ย่�งกว�า” ขึ�นไปัเร้�อยๆ
เชี่นเดียวกัับความพยายามของอาจารย์นักัสิ�งแวดล้อม
ซึ�งมห็าวิทียาลัยมห็ิดลภาคภูมิใจในฐานะ “ปัญญาของแผ�นด่น”
ผู้ไม่เคยย่อที้อต่ออุปัสรรคในกัารคิดค้นเทีคโนโลยีทีี�จะนำาไปัสู่
กัารกัำาเนิด “พลังงานทดแทน” เพ้�อเยียวยาปััญห็าสิ�งแวดล้อม
ทีี�กัำาลังคุกัคามโลกั จากักัารผลาญและทีำาลายทีรัพยากัรธรรมชีาติ
โดยนำาม้อมนุษย์ในปััจจุบัน
ผ่้ช�วยศิาสิ่ตรื่าจารื่ย์ ดรื่.สิุ่รื่่ย์วัลย์ สิ่่ทธ์่จันดา อาจารย์ ผู้้�ช่่วยศาสัตรื่าจารื่ย์ ดรื่.สัุรื่่ย์วัลย์ สัิทธัิจันดา
อาจารย์ปัระจำาคณ์ะสิ�งแวดล้อมและทีรัพยากัรศึาสตร์
ปัระจำาคณ์ะสิ�งแวดล้อมและทีรัพยากัรศึาสตร์ มห็าวิทียาลัยมห็ิดล มห็าวิทียาลัยมห็ิดล
เจ้าของนวัตกัรรมอนุสิทีธิบัตร จากัผลงานกัารคิดค้น “สิ่ารื่ผสิ่ม
นอกัจากัจะทีำาให็้ได้ไบโอไฮ่เทีนทีี�สามารถนำาไปัใชี้ปัระโยชีน์
สิ่ำาหรื่ับผล่ตไฮเทน”
ในกัารผลิตไฟัฟั้าแล้ว ยังนำาของเสียค้อของเห็ลว (effluent)
และ anaerobic digestate ทีี�เห็ล้อจากักัารผลิตไบโอไฮ่เทีน
ไปัใชี้ผลิต “พลาสิ่ต่กช่วภาพ” (Polyhydroxybutyrate; PHB)
และผลิต “ปุ�ยอัดเม็ด” (Fertilizer Pellet) ทีี�สามารถนำาไปั
ใชี้ปัระโยชีน์ในภาคกัารเกัษตรได้ต่อไปั
นอกัจากันั�นในงานวิจัยนี�ยังได้ใชี้ “เถึ้าลอย” (fly ash)
มาใชี้ในกัารควบคุมกัารเปัลี�ยนแปัลงพีเอชี (pH) ในขั�นตอน
ของกัารผลิตไฮ่โดรเจน ซึ�งขั�นตอนนี�จะมีกัารสร้างกัรดไขมัน
“ไฮเทน” (Hythane) เปั็นเชี้�อเพลิงผสมระห็ว่างไฮ่โดรเจน ระเห็ยง่าย ทีำาให็้ค่าพีเอชีในระดับลดตำาลง ส่งผลต่อกัารทีำางาน
(Hydrogen) มีเทีน (Methane) และคาร์บอนไดออกัไซด์ ของกัลุ่มเชี้�อทีี�ผลิตไฮ่โดรเจน ผลพบว่า “เถึ้าลอย” สามารถ
(Carbondioxide) ในอัตราส่วนไฮ่โดรเจนร้อยละ ๕ - ๑๐ มีเทีน ควบคุมกัารเปัลี�ยนแปัลงค่าพีเอชีได้ดี
ร้อยละ ๕๐ - ๖๕ และคาร์บอนไดออกัไซด์ร้อยละ ๓๐ - ๔๐ อีกัทีั�งเถ้าลอยยังมี “ธ์าตุอาหารื่รื่อง” (trace element)
ในยุคแรกัเริ�ม “ไฮเทน” ผลิตได้จากั “กรื่ะบวนการื่รื่่ฟอรื่์มม่�ง ทีี�ชี่วยเพิ�มกัิจกัรรมของเอนไซม์ในเซลล์จุลินทีรีย์ทีี�สำาคัญ
ด้วยไอนำา” (Steam Reforming) ของกั๊าซธรรมชีาติ ซึ�งเปั็น ในกัระบวนกัารผลิตอีกัด้วย
เชี้�อเพลิงฟัอสซิล (Fossil) ทีี�โลกักัำาลังขาดแคลนอย่างห็นักั ถึงแม้ว่ากัารทีดลองนี�จะใชี้ “กากย่สิ่ต์” เปั็นแห็ล่ง
อีกัทีั�งไม่มีความยั�งย้น และไม่สามารถห็มุนเวียนกัลับนำามาใชี้ให็ม่ได้ “ไนโตรื่เจน” (Nitrogen) ในกัารห็มักัร่วม (co-digestion)
“ไบโอไฮเทน” จากักัระบวนกัารย่อยสลายไร้อากัาศึแบบ กัับนำากัากัส่า แต่กัากัยีสต์ซึ�งอุดมไปัด้วย “เบตากล่แคน”
สองขั�นตอน โดยจุลินทีรีย์ จึงเปั็นแนวทีางทีี�ชี่วยส่งเสริม (Beta-Glucan) กั็เห็มาะสมต่อกัารนำาไปัทีำาเปั็น “อาหารื่
ให็้เกัิดความยั�งย้น “ไบโอไฮ่เทีน” สามารถนำาไปัใชี้ในกัารผลิต สิ่ัตว์” เพ้�อเสริมภูมิคุ้มกัันไม่ให็้สัตว์ปั่วยง่ายได้ต่อไปัอีกัด้วย
กัระแสไฟัฟั้าโดยใชี้เคร้�องแปัลงกัระแสไฟัฟั้า (generator) ผู้วิจัยห็วังว่าแนวคิดกัารใชี้ปัระโยชีน์จากัของเสียเห็ล้อทีิ�ง
ใชี้เปั็นเชี้�อเพลิงในรถยนต์เพ้�อปัระห็ยัดพลังงาน จากัเดิมทีี� ถึงแม้เปั็นเพียง “ต้นแบบ” ในห็้องปัฏิิบัติกัาร เพ้�อให็้เกัิด
ต้องอาศึัยเชี้�อเพลิงจากั “นำามัน” ซึ�งเปั็นทีรัพยากัรธรรมชีาติ กัารนำาไปั “ใช้จรื่่ง” จะต้องมีกัารพัฒนาต่อ แต่กั็ถ้อเปั็น
จากัฟัอสซิล และชี่วยลดกัารปัล่อยกั๊าซเร้อนกัระจกั ความภาคภูมิใจทีี�ได้มีส่วนชี่วยแกั้ไข “ภาวะโลกรื่้อน”
งานวิจัยได้มุ่งเน้นทีี�จะใชี้ปัระโยชีน์จากัของเสียของ ด้วยความพยายามในกัารผลิตและใชี้ทีรัพยากัรด้วยสำานึกั
โรงงานนำาตาล ได้แกั่ “นำากากสิ่�า” (vinasse) และ “กากย่สิ่ต์” รับผิดชีอบ ตามเปั้าห็มายเพ้�อกัารพัฒนาอย่างยั�งย้นแห็่งสห็ปัระชีาชีาติ
(spent brewer’s yeast) ภายใต้แนวคิด “ของเสิ่่ยเหล่อศิ่นย์” SDG11 Responsible Consumption and Production
(zero-waste concept) “นำากากสิ่�า” ค้อส่วนของเสียทีี�เห็ล้อ ซึ�งจะชี่วยเยียวยาปััญห็าจากักัารเปัลี�ยนแปัลงของ
จากักัระบวนกัารผลิตเอทีานอลจากักัากันำาตาล ซึ�งมีค่าซีโอดี สภาพภูมิอากัาศึ ได้ตามเปั้าห็มาย SDG13 Climate Action
ทีี�ค่อนข้างสูง “กากย่สิ่ต์” ค้อเซลล์ยีสต์ทีี�ผ่านกัระบวนกัารผลิต เปั็นสิ�งทีี�อยากัฝึากัให็้ทีุกัคนตระห็นักัว่าเปั็น “เรื่่�องใกล้ตัว”
เอทีานอล มากักัว่าเปั็น “สิ่่�งท่�ต้องทำา”

Research Excellence