Page 22 - MU_7july66
P. 22

22                                           มหิดลสาร ๒๕๖๖                                         July 2023





                                           ท่นส์ังคม พลังส์ังคม



                                                                                                               ั
                                                                                                            ุ
                                                                                                รศ.ดร.ภูเบศร์ สัมทุรจิกร
                                                                            สัถาบันวจิยปัระช่ากรแลัะสัังคม มหิาวทุยาลัยมหิดลั
                                                                                                       ิ
                                                                                                           ั
                                                                                  ิ
                                                                                                               ิ
                                                                                   ั
                                                                                                     ุ
                                                                              ้
                                                                                     ็
                                                                                                    ้
                                                                                   ้
                                                                                                         ั
                                                                                                             ่
                                                                            แม้จะพดไม่ไดเตมปากว่าโลกเรื่าเข้าสิ่่ยค “หลงโควด-19”
                                                                                                     ้
                                                                                                      ่
                                                                      แลวเพรื่าะยังมรื่ายงานการื่รื่ะบาดใหไดยนอยเป็นรื่ะยะ
                                                                                                   ้
                                                                         ้
                                                                                  ี
                                                                                                          ่
                                                                                                          ้
                                                                                                                ้
                                                                                            ์
                                                                                              ่
                                                                          ี
                                                                             ่
                                                                         ่
                                                                      แตท�แนๆ  คอสิ่ถ่านการื่ณวกฤตไดผู้่านพ้นไปแลว
                                                                                ่
                                                                                                    ้
                                                                      โดยเฉีพาะชี้่วงพีคของการื่แพรื่่รื่ะบาดในปรื่ะเทศิไทย
                                                                       �
                                                                               ี
                                                                       ี
                                                                      ทรื่ะลอกท�  ๑  และรื่ะลอกท�  ๒  ท�ตอนนไดกลายเป็น
                                                                                                 ี
                                                                                             ี
                                                                                                       �
                                                                                                         ้
                                                                                                       ี
                                                                                                       ำ
                                                                      ภาพอดตทีชี้ัดบ้างจางบ้างในความทรื่งจา
                                                                            ี
                                                                               �
                                                                                                       ั
                                                                            ในช่่วงเวลัาทุผ่คน  (โดยเฉัพาะในระดบรากหิญ้า)
                                                                                     ้
                                                                                     ู
                                                                                   �
                                                                                   ี
                                                                                                       ื
                                                                       ั
                                                                          ั
                                                                                                                ั
                                                                      ทุ�งอบจินหินทุางแลัะโกลัาหิลัในความมดมนราวกบ
                                                                                            ี
                                                                                   ั
                                                                                                                ้
                                                                                                                �
                                                                       ั
                                                                                                              ื
                                                                      ฝ่นร้ายในยามจิบไข  พลังทุผ่สัานออกมาช่วยเหิลัอซีง
                                                                                            �
                                                                                                        ่
                                                                                      ้
                                                                                          ั
                                                                      กนแลัะกนคอพลังทุปัลัอยออกมาจิากการร่วมแรง
                                                                                       �
                                                                                    ั
                                                                                          ่
                                                                                       ี
                                                                                ื
                                                                              ั
                                                                       ั
                                                                      ร่วมใจิของคนในชุ่มช่น  โดยเฉัพาะในสัังคมช่นบทุ
                                                                                                     ี
                                                                                                          ั
                                                                                                               ู
                                                                                                               ่
                                                                      เปั็นทุุนสัังคมอนมีคาแลัะมีพลังทุ�ซี่อนตวอยใน
                                                                                    ั
                                                                                                  ั
                                                                                        ่
                                                                                                          ้
                                                                                               ู
                                                                                          ู
                                                                                                     ้
                                                                      ความเรียบงายไร้ความหิรหิราฟฟ่าแลัะตกระฟาอยางใน
                                                                               ่
                                                                                                             ่
                                                                                               ่
                                                                        ื
                                                                      เมองกรง จินองคการอนามยโลักมขอความช่นช่มวาเปัน
                                                                                                 ี
                                                                                           ั
                                                                                    ์
                                                                                                  ้
                                                                                                             ่
                                                                                                        �
                                                                                                        ื
                                                                                                                ็
                                                                            ุ
                                                                       ิ
                                                                      วถแหิงองคาพยพของสัังคม (whole society approach)
                                                                           ่
                                                                        ี
                                               ั
                                                               ้
                                                                                                              ่
                                                                                                                ้
                                                                                                   ่
                                                  ื
                                                                                     ี
                                                            ่
                                                                                       ั
                                                     ั
                                                                         ั
                               ั
                                     ั
                          ้
             “ตอนน�นคนในหม่บ้านจดเวรื่กนต�ง  ในตวเมองพทุยา  เลัาใหิฟังว่าเธอกลับมา       พ�ก�งช่าวเช่ียงใหิมวัย  ๔๐  ปัี  เลัาถง
                                       ั
                 ั
                                                                                                  ุ
                                                                ุ
                                                                    ั
                                                                         ั
                                             ้
                                                                                             ั
                                                 ิ
                                                                                           ื
                                                                                                       ็
                                ั
                     ุ
        ดานตรื่วจวัดอณหภ้ม  ๒๔  ชี้�วโมงเลย   บานเกดในช่นบทุของช่ลับรี หิลังจิากพทุยา  ความช่่วยเหิลัอกนในช่มช่นเลักๆ แถบช่าน
         ่
                           ่
                                                  ็
                                                                                               ั
                                                                                 ำ
                                                                    ี
                                                                                         ำ
             ้
                        ์
          ่
                     ั
                             ่
                                    ี
              ั
                                   ้
        ไมไดตงคนะ  ตงคเขาเพ�งมาใหทหลง       กลัายเปันเมืองร้างเพราะทุัวร์จินทุัวร์ฝ่รั�ง  อาเภอสัันกาแพง จิงหิวัดเช่ียงใหิม ่
                                       ั
                 ์
                                                                                                   ำ
                                                                                                                ิ
                                                                                                      ี
                                                  ิ
                            �
                                ั
                                                                    ็
                                                                                       ่
                                                                          ์
                           ี
                                      ่
                              ี
                            ี
                              �
                               ็
                      ้
        ทางเข้าออกหม่บ้านมกทกต�งทุกดาน      ถูกยกเลักหิมดในพริบตา “ชี้่วงลอคดาวนนะ         “จตอาสิ่า”  เปั็นคาทุ�คนในทุ้องถ�น
                                                                                                             ี
                                                                                                  ิ
                                                                                    ั
                                                              ั
                 ็
                                       ้
                            ี
                                                                         ้
        รื่ถ่ผู้่านมากขอตรื่วจ พดดๆ ใครื่แปลกหนา  คนในหม่บ้านมาชี้่วยกนทาแปลงปลกผู้ัก  พูดกนอย่างภูมิใจิ  อ�มใจิ  แลัะมีเกยรต ิ
                         ้
                                                                ำ
                                                   ้
                                                                                                  ่
                                                                                                       ื
                                                                                                               ้
                                                                                            ี
                                                                                                            ื
                                                                                                            �
                                                                                                 ้
                                                           ั
                                                        ้
                                                                       ี
                                                                       �
                           ้
                        ่
        เข้ามา  หรื่่อมีญาตพ�นองบ้านไหนมา   สิ่่วนกลาง  ปลกกนเยอะเลย  เลยงคน    เปั็นช่่วงเวลัาทุ�การไดช่วยเหิลัอคนอนดวย
                          ี
                                                                                     ั
                                                                                                    ั
                                                                                             ้
                                                                                    �
                                                                                                             �
                                                                                                        ็
                                                                                                ่
                                                                                           ี
                                                                                                              ำ
                         ้
                         ้
              ้
                      ั
                                                                    ่
            ี
                   ั
                                                               ่
                                                 ้
                              ่
        กมท�ใหเขากกตว  ผู้ใหญบ้านเขาเข้ม    ในหม่บ้าน  ใครื่พอมีเงนไปซึ่�อในตลาด  สัิ�งทุีตวเองมไดแบงปัันกน  เปันสัิ�งทุีทุาใหิ ้
         ็
           ี
                                                                                    ้
                ้
                                                                                  ้
                      ่
                                                                      ่
                                                            ี
                            ่
                                                          ็
                                                      ็
                                                   ่
        คนในหม่บ้านไมมีใครื่ตดเลย”  พจอม    ใครื่ไม่มีเงนกมาเกบท�แปลง ชี้่วงเงนหายาก  “ผู้้ให” มีความสัุขใจิ
                                      ๋
                                    �
                                    ี
                                                                         ุ
                                                        ั
                                                                                                            ำ
                                                                                        ุ
        ชี้าวบ้านอาเภอแม่รื่่ม  จงหวัดเชี้ียงใหม่  กเอาของแลกกนไมตองใชี้้เงน” ในช่มช่น        “กลมแมบ้านมาชี้่วยกนทาแมสิ่
                                                            ่
                                                                                        ่
                ำ
                            ั
                                                                                            ่
                                             ็
                                                                   ่
                                                                                                         ั
                                                             ้
                                                                   ั
                                             ี
                                                                ั
                                                                                                               ็
                                                                                                                ่
                                                                                              ั
                                                                                                             ์
                  ่
        วัย ๔๐ ปี เลาใหฟังอย่างภ้ม่ใจ       ทุ�เข้มแข็ง ช่าวบ้านมารวมตวกนหิาทุางออก  จตอาสิ่านะ ชี้่วงน�นแมสิ่หายาก มตงคกซึ่�อ
                                                                                 ่
                                                                                                           ั
                     ้
                                                                                                          ี
                                                               ั
                 ่
                                  ั
                                                     ื
                 ู
                                       ั
                       ่
              บางหิมบ้านไมเพยงแตระมดระวง    เพื�อช่่วยเหิลัอซี้�งกนแลัะกน       ไม่ได บางท�แพงมากซึ่�อไม่ไดเลย ใครื่มีผู้้า
                          ี
                               ่
                                                         ั
                                                                                                       ้
                                                                                                  ่
                                                                                    ้
                                                                                         ี
        เรืองการสัาธารณสัุขแลัะการตดเช่�อเทุ่าน�น            “ตอนน�นไดเง่นมาหาพัน หลวงเป �  ิน  อะไรื่กมาตดมาเย็บ ซึ่�อยางยดมาตด ทากน
          �
                                       ั
                               ิ
                                  ื
                                                                                                 ่
                                                                                     ็
                                                          ้
                                                       ั
                                                                                                             ำ
                                                                 ้
                                                                                        ั
                                                                                                      ่
                                                                                                                ั
                                                                                                           ่
                         ำ
          ่
              ิ
        แตยังคดถงความยากลัาเคญของการทุำามา  ฮ่อ  (ให)  กเอามายะกบข้าว  (ทำากบข้าว)   ทศิาลาวัดน�นแหละ  เป็นแมสิ่ท�ใชี้้แลวซึ่ัก
                ้
                            ็
                                                                                                         ี
                                                                                                             ้
                                                     ็
                                                                                          ั
                                             �
                                                                       ั
                                                  ้
                                             ่
                                                                                 �
                                                                                 ี
                                                             ั
            ิ
                                                                                                       ้
                   ้
                                       ู
                                                                                                    ั
                       ื
                               ั
                                                                                                          ุ
                                                                                                          ่
                                       ่
               ี
                                   ั
                                                                                                              ่
                 ิ
        หิากนทุ�เกดฝ่ดเคองอย่างฉับพลัน  จิๆ   แจกจาวบ้าน คนตก (ทุกข์ยาก ไม่มีเงน)  เอามาใชี้ใหมได” ปั้าปั้อมหิวหินากลัมแมบ้าน
                                                                           ่
                                                           ุ
                                                           �
                                                                                          ่
                                                                                       ้
                                                                                            ้
                  ิ
                            ่
                              ี
                                                                                            ำ
                                   ้
        ครัวเรือนเกนกวาคร้งไมมรายไดโดยทุ ี �  เป �  ินตกแตๆ  เฮ่ากบ่าใจมนก  (ตวเรื่าเอง  วัย ๔๕ ปัีช่าวอาเภอระโนด จิงหิวัดสังขลัา
                                                                                                       ั
                      ่
                         �
                                                ุ
                                                                      ั
                                                                  ั
                                                                ี
                                                �
                                                               ่
                                                          ็
                                                    ้
          ่
                                 ั
                   ำ
           ู
                                                                                                              ี
                                                                                  ่
                          ิ
                                       ื
        ไมร้ว่าการทุามาหิากนจิะกลับมาเม�อ   กไม่ใชี้ว่าจะมีเง่นมาก) แตตอนน�นตองจว  เลัาใหิฟังอย่างภูมิอกภูมิใจิแลัะยังบอกอกว่า
                                                                                     ้
                                                 ่
                                                                        ้
                                             ็
                                                                            ้
                                                                 ่
                                                                      ั
        ไหิร่ พลัอย คุณแม่วัย ๔๕ ปัี เดมมีอาช่ีพ  ยก�น (ชี้่วยกน) หลงจากน�นใครื่ไดสิ่ะตงมา   “ชี้่วงน�นอะไรื่กจตอาสิ่านะ  มข้าวกลอง
                                 ิ
                                                                                                               ่
                                              ั
                                                                         ั
                                                                      ้
                                                                                              ่
                                                                                             ็
                                                                                      ั
                                                          ั
                                                     ั
                                                               ั
                                                                                                         ี
                                       ้
                                       �
                                    ่
        นกแสัดงมายากลัในสัถานบันเทุิงแหิงหินง  กเอามาทากบข้าวแบ่งกนก�น”         จตอาสิ่า ไขจตอาสิ่า ข้าวสิ่ารื่จตอาสิ่า”
         ั
                                                                                 ่
                                                                                                         ่
                                                                                           ่
                                                                                          ่
                                                                 ่
                                                   ำ
                                             ็
                                                               ั
                                                      ั
   Special Article
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27